یزد، شهر تاریخی و فرهنگی ایران
یزد، مرکز استان یزد و یکی از کلانشهرهای ایران است. این شهر به عنوان نخستین شهر خشت خام جهان معروف است و به عنوان نخستین شهر تاریخی ایران و بیست‌ودومین اثر تاریخی کشور در فهرست میراث جهانی یونسکو به ثبت رسیده است.
شهر یزد یکی از زیباترین شهرهای ایران است که مرکز استان یزد می باشد، این شهر در بین رشته کوه های شیرکوه و خرانق و در دشتی به نام یزد اردکان واقع شده است . شهر یزد یکی از تاریخی ترین شهر های ایران است که اولین صندوق امانات جهان در حدود ۱۷۰۰ سال پیش در این شهر ساخته شده است، این شهر از لحاظ علمی نیز در ایران سرآمد می باشد و در سال های اخیر این شهر آمار بیشترین پذیرش در کنکور سراسری کشور را داشته است. یکی از مهمترین جاذبه های گردشگری این شهر بافت قدیمی آن است که امروزه نیز می توانید آن را در این شهر مشاهده کنید.
تاریخچه
تاریخ دقیق تأسیس یزد مشخص نیست، اما برخی از منابع تاریخی آن را به دوران پیش از اسلام و حتی پیش از هخامنشیان نسبت می‌دهند. در دوران ساسانیان، یزد به عنوان یک مرکز تجاری و فرهنگی مهم شناخته می‌شد. در دوران اسلامی نیز یزد به عنوان یکی از مراکز مهم مذهبی و علمی ایران شناخته می‌شد و بسیاری از علما و دانشمندان برجسته در این شهر زندگی می‌کردند.
دین و فرهنگ مردم شهر یزد
زبان رسمی مردم شهر یزد فارسی است و آنها با لهجه یزدی صحبت می کنند، بدون شک می توان لهجه یزدی را یکی از زیباترین لحظه های زبان فارسی دانست که برخلاف بسیاری از گویش ها و لهجه های دیگر در سایر شهرهای ایران این لهجه در شهر یزد حفظ شده است و بسیاری از مردم با همین لهجه صحبت می کنند. بیشتر مردم شهر یزد مسلمان هستند و پیرو مذهب شیعه می باشند با این حال اقلیت های مذهبی از جمله زرتشتیان و یهودیان نیز در این شهر زندگی می کنند. شهر یزد یکی از صنعتی ترین شهرهای ایران است که مردم آن در صنایع بسیار زیادی فعالیت دارند که از جمله این صنایع می توان به نساجی فرش، نساجی پارچه های طرحدار و ساده و همچنین فعالیت در زمینه صنایع فولاد و معادن آهن اشاره کرد.
بی شک یکی از مهمترین موارد محبوبیت شهر یزد به عنوان یک شهر توریستی در میان گردشگران معماری بسیار زیبای این شهر می باشد که نشان دهنده فرهنگ و تمدن بالای این شهر می باشد، استفاده از بادگیر ها و مناره ها و گنبد ها در معماری داخلی شهر باعث شده است که جلوه فوق العاده زیبایی به شهر یزد داده شود.
موقعیت جغرافیایی
یزد در مرکز ایران و در میان رشته‌کوه‌های شیرکوه و خرانق قرار دارد. این شهر در ارتفاع ۱۲۱۶ متری از سطح دریا واقع شده است. یزد از شمال با استان اصفهان، از شرق با استان خراسان جنوبی، از جنوب با استان کرمان و از غرب با استان فارس همسایه است.
جمعیت، آب و هوا و جاذبه‌های گردشگری
جمعیت شهر یزد در سال ۱۴۰۱ حدود ۵۲۰ هزار نفر است. آب و هوای یزد گرم و خشک است و میانگین دمای سالانه آن ۱۸ درجه سانتیگراد است.
یزد دارای جاذبه‌های گردشگری بسیاری است که از جمله آنها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
* بافت تاریخی یزد
* مجموعه امیرچخماق
* مسجد جامع یزد
* آتشکده زرتشتیان یزد
* برج خاموشان
* خانه لاریها
* موزه آب یزد
* موزه مردم‌شناسی یزد
* باغ دولت‌آباد
* باغ شازده
* گنبد نمکی
فرهنگ و هنر
یزد دارای فرهنگ و هنر غنی است. از جمله هنرهای سنتی یزد می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
* سفالگری
* بافندگی
* قالی‌بافی
* خوشنویسی
* موسیقی
غذاهای محلی
از جمله غذاهای محلی یزد می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
* قطاب
* پشمک
* باقلوا
* آش شولی
* آش جوشبره
* آش گندم
* آش شیر
* حلیم
اقتصاد
اقتصاد یزد بر پایه کشاورزی، صنعت و گردشگری است. از جمله محصولات کشاورزی یزد می‌توان به گندم، جو، خرما، پسته و زرشک اشاره کرد. از جمله صنایع مهم یزد می‌توان به صنایع نساجی، صنایع دستی و صنایع معدنی اشاره کرد.
مساحت
مساحت شهر یزد حدود ۹۴ کیلومتر مربع است.
حیوانات
از جمله حیواناتی که در یزد یافت می‌شوند می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
* گربه
* سگ
* موش
* خرگوش
* پرندگان
شهرهای همسایه
شهرهای همسایه یزد عبارتند از:
* اصفهان
* کرمان
* فارس
* خراسان جنوبی
نتیجه
یزد یکی از شهرهای تاریخی و فرهنگی ایران است که جاذبه‌های گردشگری بسیاری دارد. این شهر دارای فرهنگ و هنر غنی و مردمی خونگرم و مهمان‌نواز است.
