سقز، شهر تاریخ و فرهنگ

سقز، یکی از شهرهای بزرگ و تاریخی استان کردستان ایران است. این شهر در شمال غربی ایران و در میان کوه های زاگرس قرار گرفته است. سقز دارای قدمتی طولانی است و از دوران پیش از تاریخ تاکنون مورد سکونت بوده است.

تاریخچه

تاریخچه سقز به هزاران سال پیش باز می گردد. این شهر در دوران پیش از تاریخ، محل زندگی اقوام مختلفی بوده است. در دوران هخامنشیان، سقز یکی از شهرهای مهم این امپراتوری بود. در دوران ساسانیان، این شهر به عنوان مرکز حکومتی کردستان شناخته می شد. در دوران اسلامی، سقز شاهد فراز و نشیب های زیادی بود. این شهر در دوران حکومت صفویان و قاجاریان به عنوان یکی از مهم ترین شهرهای ایران بود.

موقعیت جغرافیایی

سقز در شمال غربی ایران و در میان کوه های زاگرس قرار گرفته است. این شهر از شمال به شهرستان بوکان، از شرق به شهرستان دیواندره، از جنوب به شهرستان مریوان و از غرب به شهرستان بانه محدود می شود. سقز دارای ارتفاع ۱۱۸۶ متری از سطح دریا است.

جمعیت

جمعیت سقز طبق سرشماری سال ۱۳۹۵، برابر با ۲۳۰٬۲۸۱ نفر بوده است. این شهر با جمعیتی بالغ بر ۲۴۰ هزار نفر، دومین شهر پرجمعیت استان کردستان است.

آب و هوا

سقز دارای آب و هوای معتدل کوهستانی است. تابستان ها در این شهر معتدل و مطبوع و زمستان ها سرد و برفی است. میانگین دمای سالانه در سقز ۱۲ درجه سانتیگراد است.

جاذبه های گردشگری

سقز دارای جاذبه های تاریخی و طبیعی فراوانی است که هر ساله گردشگران زیادی را از سراسر جهان به خود جذب می کند. از مهم ترین جاذبه های گردشگری سقز می توان به موارد زیر اشاره کرد:

• قلعه بسطام: این قلعه تاریخی مربوط به دوران ساسانیان است و یکی از مهم ترین جاذبه های گردشگری سقز است.
• مسجد جامع سقز: این مسجد تاریخی مربوط به دوران سلجوقیان است و یکی از مهم ترین جاذبه های گردشگری سقز است.
• خانه کرد: این خانه تاریخی مربوط به دوران قاجاریان است و یکی از مهم ترین جاذبه های گردشگری سقز است.
• مقبره سید تاج الدین احمد: این مقبره مربوط به دوران سلجوقیان است و یکی از مهم ترین جاذبه های گردشگری سقز است.
• غار کرفتو: این غار طبیعی یکی از زیباترین غارهای ایران است که در نزدیکی سقز قرار دارد.
• آبشار پیران: این آبشار زیبا در ۴۵ کیلومتری جنوب شرقی سقز قرار دارد.
• مجموعه توریستی کانی زرد: این مجموعه توریستی در ۳۵ کیلومتری جنوب شرقی سقز قرار دارد و دارای امکانات تفریحی و گردشگری فراوانی است.

فرهنگ و هنر

سقز دارای فرهنگ و هنر غنی است. این شهر مهد بسیاری از شاعران، نویسندگان، هنرمندان و موسیقیدانان بزرگ کرد بوده است. از مهم ترین آثار فرهنگی و هنری سقز می توان به موارد زیر اشاره کرد:

• موزه مردم شناسی سقز: این موزه در سال ۱۳۷۴ افتتاح شد و دارای مجموعه ای از آثار تاریخی و فرهنگی سقز است.
• خانه فرهنگ سقز: این خانه فرهنگ در سال ۱۳۷۶ افتتاح شد و به عنوان مرکز فرهنگی و هنری سقز مورد استفاده قرار می گیرد.
• تالار وحدت سقز: این تالار کنسرت در سال ۱۳۸۹ افتتاح شد و یکی از مهم ترین مراکز فرهنگی و هنری سقز است.
• خانه تئاتر سقز: این خانه تئاتر در سال ۱۳۹۱ افتتاح شد و یکی از مهم ترین مراکز نمایشی سقز است.
• اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی کردستان: این اداره کل مسئولیت برگزاری و حمایت از برنامه های فرهنگی و هنری در استان کردستان را بر عهده دارد.

غذای محلی

سقز دارای غذاهای محلی متنوعی است که از جمله آنها می توان به موارد زیر اشاره کرد:

• چکدرمه: این غذای محلی از برنج، گوشت، حبوبات و سبزیجات تهیه می شود.
• کباب ترکی: این غذای محلی از گوشت گوسفند یا گوساله تهیه می شود.
• دوغ آش: این غذای محلی از بلغور گندم، دوغ و سبزیجات تهیه می شود.
• **ترخینه