شهرضا یکی از شهرهای باستانی استان اصفهان است که قدمت آن به دوران ایران باستان باز می‌گردد. در آن زمان، شهرضا تنها قریه‌ای بوده که با چند حصار مستحکم احاطه شده بوده است. در زمان صفویه، شهرضا تکمیل شد و توسعه یافت و در زمان قاجار نیز با ساخته شدن چند قلعه و دروازه وارد مرحله جدیدی از توسعه شد. نوسازی شهرضا از سال ۱۳۱۰ با ساخته شدن اولین خیابان در آن آغاز شد و در دهه ۱۳۴۰ توسعه شهر به‌شکل امروزی آن با سرعت قابل‌توجهی آغاز شد.

این شهر تاریخی، مهد پرورش نام‌آوران و بزرگان بسیاری ازجمله دکتر الهی قمشه‌ای، دکتر ذبیح الله هدایت، شهید همت و آیت الله مدرس بوده و به همین دلیل به شهر یونانچه ایران مشهور است. شهرضا قدمتی به بلندای تاریخ دارد و پیشینه آن به دوران ایران باستان بازمی‌گردد. این شهر به‌واسطه قدمت دورودرازش آثار تاریخی، اماکن باستانی و جاذبه‌های گردشگری و دیدنی متنوع و کم‌نظیری را در دل خود جای داده است و گردشگران و مسافران بسیاری هرساله برای تماشای این شهر و شگفتی‌های آن، راهی استان اصفهان می‌شوند.

موقعیت جغرافیایی

شهرضا در جنوب غربی استان اصفهان و در فاصله ۷۰ کیلومتری مرکز استان واقع شده است. این شهر از شمال به شهرستان اصفهان، از شمال غربی به شهرستان مبارکه، از شرق به استان یزد، از غرب و جنوب غربی به شهرستان سمیرم و از جنوب به استان فارس همسایه است.

جمعیت

جمعیت شهرضا بر اساس سرشماری سال ۱۳۹۵، ۱۵۲٬۳۹۶ نفر بوده است.

آب و هوا

آب و هوای شهرضا معتدل کوهستانی است. تابستان‌های آن گرم و خشک و زمستان‌های آن سرد و یخبندان است.

جاذبه‌های گردشگری

شهرضا دارای جاذبه‌های گردشگری متعددی است که از جمله آن‌ها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

* امامزاده شاهرضا: این امامزاده از مهم‌ترین جاذبه‌های گردشگری شهرضا است.
* بازار تاریخی شهرضا: این بازار از قدیمی‌ترین بازارهای ایران است.
* قلعه سنگی: این قلعه که به قلعه شاه عباس نیز معروف است، از آثار تاریخی دوره صفویه است.
* پل زمان‌خان: این پل که بر روی رودخانه زاینده‌رود قرار دارد، از آثار تاریخی دوره قاجار است.
* روستای مهیار: این روستا دارای طبیعتی زیبا و چشم‌نواز است.

مسجد جامع یکی از جاذبه‌های تاریخی و جاهای دیدنی شهرضا است که در بافت تاریخی شهر و در ابتدای بازار تاریخی سرپوشیده شهر واقع شده است. از ویژگی‌های این مسجد زیبا که متعلق به دوران سلجوقیان بوده و در سال ۷۳۹ هجری قمری ساخته شده است، می‌توان به شبستان بزرگ، محراب نقاشی شده، منبر سنگی و گنبد و مناره مرتفع آن اشاره کرد.

مسجد نو نیز یکی از مساجد زیبای این شهرستان متعلق به دوران قاجار است که با وسعت ۲۰۰۰ متر دارای دو شبستان وسیع با طاق‌های ضربی و آجرچینی، مناره بلند آجری به ارتفاع ۱۲ متر و منبر سنگی اشاره کرد.

بازار تاریخی شهرضا در مجاورت مسجد جامع این شهر است دارای معماری زیبایی بوده و از بخش‌های مختلفی همچون بازار ماست فروشان، بازار بزازان، بازارچه نخودچی بریزان (که در آن انواع آجیل بو داده شده مانند نخودچی عرضه می‌‌شود) و بازارچه مسگران اشاره کرد.

فرهنگ و هنر

شهرضا دارای فرهنگ و هنر غنی است. از جمله هنرهای سنتی این شهر می‌توان به سفالگری، قالی‌بافی و نگارگری اشاره کرد.

یکی از آیین‌های کهن این شهر مراسمی تحت عنوان چهل و یک منبری است که در روز تاسوعا برگزار می‌شود و در آن عده‌ای از مردان شهر در حالی که نام امام حسین (ع) فاصله بین چهل و یک مکان مقدس شهر اعم از مسجد، حسینه و امامزاده‌های شهر را با پای پیاده طی می‌کنند و در هر مکان شمعی را روشن می‌کنند. این افراد در طول مسیر پیاده‌روی خود نذری همراه خود را که غالبا شکلات است، نیز بین مردم توزیع می‌کنند.

یکی دیگر از آیین‌های جالب این شهر مراسم حنابندان است که یک شب قبل از مراسم عروسی برگزار می‌شود و در آن عده‌ای از خانم‌های خانواده داماد مقداری حنا را تزیین می‌کنند و آن را به منزل عروس می‌برند و مشغول جشن و شادی می‌شوند. در ضمن مقداری از خمیر حنا را نیز به نشانه شادی کف دستان خود می‌گذارند.

غذاهای محلی

از جمله غذاهای محلی شهرضا می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

* آش جوش: این آش از غذاهای سنتی شهرضا است.
* قیمه نثار: این غذا از غذاهای سنتی اصفهان است که در شهرضا نیز طرفداران زیادی دارد.
* حلیم: این غذا از غذاهای سنتی ایران است که در شهرضا نیز تهیه می‌شود.

اقتصاد

اقتصاد شهرضا بر پایه کشاورزی، دامداری و صنایع دستی است. از جمله محصولات کشاورزی این شهر می‌توان به گندم، جو، انگور و میوه‌های سردسیری اشاره کرد.

مساحت

شهرضا دارای مساحتی بالغ بر ۴۵۷٬۳۷۵ متر مربع است.

شهرستان شهرضا یکی از کلان‌شهرهای زیبا و دیدنی استان اصفهان در ایران است که دارای بخشی به نام مرکزی است. این شهرستان از دو شهر منظریه و شهرضا (مرکز شهرستان) و چهار دهستان، دشت، کهرویه، منظریه و اسفرجان تشکیل شده است. همچنین این شهرستان یکی از شهرهای تاریخی و زیبای ایران است که به‌واسطه قدمت دیرینه‌اش، روستاهای تاریخی و دیدنی بسیاری را در خود جای داده است، روستاهایی که قدمتشان به چند صد سال پیش می‌رسند. نام برخی از روستاهای شهرضا که تعدادشان به ۲۵ روستا می‌رسد عبارت‌اند از:

• مهيار
• افتخاريه
• پرزان
• امامزاده علي اكبر
• اسفه
• محمديه
• قصرچم
• كهرويه
• هوك
• يحيي آباد
• زيارتگاه
• ولندان
• ماران
• قوام آباد
• سولار
• بوان

حیوانات

از جمله حیواناتی که در شهرضا یافت می‌شوند می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

* گرگ
* روباه
* شغال
* خرگوش
* کبک
* شاهین

شهرهای همسایه

شهرضا با شهرهای زیر همسایه است:

* اصفهان
* مبارکه
* سمیرم
* فارس

نتیجه

شهرضا یکی از شهرهای تاریخی و باستانی ایران است که دارای جاذبه‌های گردشگری، فرهنگی و هنری متعددی است. این شهر در سال ۱۳۹۸ به عنوان شهر ملی سفال ثبت شد.