شهر هریس یکی از شهرستانهای استان آذربایجان شرقی است که از 2 بخش مرکزی و خواجه تشکیل شدهست. جمعیت این شهرستان طبق سرشماری سال ۱۳۹۵ بالغ بر ۶۹۰۹۳ نفر است. مرکز این شهرستان شهر هریس میباشد.
شهرستان هریس از سمت شرق به شهرستانهای سراب و مشگینشهر، از سمت غرب به شهرستان تبریز، از سمت شمال به شهرستانهای اهر و ورزقان و از سمت جنوب به شهرستان بستانآباد محدود شدهاست.
از نقاط دیدنی این شهرستان میتوان به آب معدنی اکوزداغی، امامزاده ابواسحاق، دربند هرزهورز، میدان قلعهبوری، چشمهٔ سوقالخان، منطقه گردشگری سابلاق، تپه دوزده باغیر زرنق، گورستان مینق، سد پارام، سد ارباطان، تالاب زرنق، مسجد جامع زرنق و روس قلعهسی، پل تاریخی ونیار، برج دیدهبانی بخشایش، برج دیدهبانی سوپانلی زرنق اشاره کرد. نیروگاه سیکل ترکیبی هریس نیز از منابع انرژی در این منطقه است.
مرغوبترن و معروفترین فرش پشمی آذربایجان در شهرستان هریس بافته میشود. در چند سال اخیر جاده جدیدی ۵ کیلومتر بعد از خواجه راه اصلی اهر _ تبریز را به هریس متصل میکند. جاده قدیمی نیز کماکان دایر است. فاصله هریس تا تبریز حدود ۶۷ کیلومتر است.
موقعیت جغرافیایی
شهرستان هریس با وسعت 2345 كیلومتر مربع (5.1 درصد مساحت استان) در 60 کیلومتری تبریز واقع شده و از سمت شمال با شهرستانهای ورزقان و اهر، از سمت شرق با استان اردبیل، از سمت غرب با شهرستان تبریز و از سمت جنوب با شهرستانهای تبریز، بستانآباد و سراب هممرز است.
تقسیمات کشوری
طبق آخرین تقسیمات کشوری شهرستان هریس دارای دو بخش به نامهای مرکزی (شامل دهستانهای بدوستان شرقی، خانمرود و باروق) و خواجه (شامل دهستانهای مواضعخان شرقی، مواضعخان شمالی و بدوستان غربی)، 5 نقطه شهری به نامهای هریس، زرنق، بخشایش، کلوانق و خواجه و 104 آبادی است.
اقلیم و آب و هوا
حدود 70 درصد از وسعت اين شهرستان را اراضي جلگهاي و 30 درصد آن را مناطق كوهستاني تشكيل ميدهند. شهرستان هريس به طور كلي داراي زمستانهاي سرد و يخبندان و تابستانهاي ملايم است.
متوسط درجه حرارت حداقل 25- در زمستان و حداكثر 35 درجه در تابستان است. شهرستان هريس به لحاظ قرار گرفتن در دامنه كوههاي بزغوش، سابلاغداغ، آقداغ و قوشاداغ و با داشتن حدود 70% خاك جلگهاي از مناطق مستعد كشاورزي ميباشد.
منابع تامين آبهاي منطقه عمدتاً از بارانهاي بهاره و پاييزه و ذوب برفهاي زمستاني و قسمتي نيز از جاري شدن آب چشمههاي طبيعي است.
وضعیت اقتصادی
اقتصاد منطقه بيشتر به كشاورزي (زراعت، باغداري، صيفيكاري) و دامداري و صنايع دستي متكي بوده و موارد متفرقه در درجات بعدي قرار دارند.
این شهرستان با توجه به دارا بودن مراتع نسبتاً غنی و تنوع گیاهی موجود در آ نها از جمله گیاهان دارویی، وجود اراضی، باغات و دشتهای وسیع با قابلیت حاصلخیزی، تولیدات متنوع زراعی و دامی، پتانسیل مناسب جهت آبزیپروری و زنبورداری دارد.
به دلیل مراتع شهرستان، اولویت سرمایهگذاری آن را در بخش كشاورزی و گردشگری و با توجه به برخورداری از صنعت فرش دستباف و داشتن شهرت جهانی در آن، میتوان برای ثبت بینالمللی برند آن برنامهریزی نمود.
نقاط تاریخی و دیدنی
از مهمترین آثار تاریخی و طبیعی شهرستان هریس میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- جاده توریستی هریس-مشکین شهر
- آب معدنی اکوزداغی
- آب معدنی سوقالخان
- آرامگاه شیخ اسحاق واقع در روستای خانقاه
- آی قلعهسی
- پل ونیار
- دریاچهٔ سد آرباتان
- دریاچهٔ سد پارام
- حوض قلعه سی واقع در روستای تاریخی اسماعیل کندی
- منطقه گردشگری ساپلاق
- منطقهٔ نمونهٔ گردشگری دربند گوراوان
- قره دره واقع در روستای ترکایش
- قودچی